Alergia w ciąży – wywiad z alergologiem
Cierpisz na alergię i planujesz zostać mamą? Jesteś w ciąży i nie wiesz jak radzić sobie z problemami alergicznymi? Przeczytaj rozmowę z naszym specjalistą, lek. Agnieszką Byrczek-Michalską, alergologiem specjalizującym się m.in. w opiece nad kobietami ciężarnymi i karmiącymi piersią.
Alergia w ciąży
Leczenie alergii u kobiet ciężarnych i karmiących piersią to temat wywołujący sporo emocji. Wiele kobiet odstawia leki w obawie przed skutkami ubocznymi, które mogą mieć wpływ na rozwijające się dziecko. W efekcie borykają się z narastającymi dolegliwościami alergicznymi i cierpią w imię dobra dziecka. O zasady postępowania z chorobami alergicznymi w ciąży pytamy specjalistę z naszej przychodni.
Czy w trakcie ciąży można odstawić przyjmowane leki?
lek. Agnieszka Byrczek-Michalska: Samowolnie nigdy nie wolno odstawiać przyjmowanych leków, ponieważ może to być bardzo niebezpieczne dla matki i dziecka.
Pacjentka z chorobami przewlekłymi, takimi jak alergia, astma oskrzelowa, atopowe zapalenie skóry (AZS) powinna zgłosić się na konsultację przed planowaną ciążą, a już na pewno po potwierdzeniu, że jest w ciąży.
Źle kontrolowana astma oskrzelowa grozi m.in. niedotlenieniem dziecka, stanem przedrzucawkowym, porodem przedwczesnym i niską masą urodzeniową.
Które z silnych leków na alergię należy zmienić w ciąży?
A.B-M: Leczenie alergii w ciąży powinno być dobrane optymalnie, tak aby korzyści przeważały nad ewentualnym ryzykiem.
Wybór ułatwia klasyfikacja FDA, wg której kategoria A i B należy do najbezpieczniejszych dla kobiet w ciąży.
I tak w ciąży w pierwszym trymestrze niezalecane są doustne leki przeciw histaminowe oraz sterydy doustne, a niezależnie od okresu ciąży doustne leki obkurczające błonę śluzową nosa, np. z pseudoefedryną oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), a także niektóre leki miejscowe stosowane w AZS, np. Prtopic, Elidel oraz niektóre antybiotyki.
A co z popularnymi lekami typu krople do nosa na katar?
A.B-M: Katar może mieć etiologię alergiczną lub niealergiczną. Przy alergicznym nieżycie nosa, preferowane są leki miejscowe — kromony, ewentualnie sterydy donosowe, które uznaje się za bezpieczne. W przypadku kataru infekcyjnego o dużym, uciążliwym nasileniu dopuszczalne jest zastosowanie odpowiednio dobranych donosowych kropli obkurczających błonę śluzową nosa, ale należy przestrzegać maksymalnej długości stosowania według zaleceń. Te leki nie nadają się do przewlekłego leczenia alergii.
A odczulanie w ciąży — kontynuować czy przerwać?
A.B-M: Skuteczną i dobrze tolerowaną immunoterapię można kontynuować.
Czy są grupy produktów, które, mimo że zwykle nie wywołują u nas reakcji, w ciąży mogą nam zaszkodzić?
A.B-M: Dieta w ciąży powinna być pełnowartościowa, dobrze zbilansowana i dobrze tolerowana przez ciężarną. Aby uniknąć ostrych reakcji, czy zatruć unikamy warzyw i owoców z niepewnego źródła, które mogą zawierać nadmierne stężenie pestycydów, czy inne środki ochrony roślin, np. te zapobiegające pleśnieniu w trakcie transportu.
Unikamy również produktów zawierających konserwanty i źle przechowywanych, surowego mięsa oraz owoców morza, a także serów pleśniowych, alkoholu oraz napojów energetyzujących. A u osób z alergią na pyłki roślin eliminujemy pokarmy reagujące krzyżowo. W razie wątpliwości warto zgłosić się do alergologa i omówić szczegóły diety.
Czy istnieją naturalne produkty o właściwościach łagodzących reakcje uczuleniowe?
A.B-M: Jedynie woda lub roztwór soli fizjologicznej, a przy problemach z atopowym zapaleniem skóry — emolienty.
Przy alergii na pyłki roślin zalecamy po powrocie ze spaceru umycie wodą twarzy i włosów oraz oczyszczenie roztworem soli fizjologicznej oczu i nosa. Reakcja uczuleniowa będzie łagodniejsza z uwagi na ograniczenie kontaktu z alergenem.
Zdecydowanie odradzam metody alternatywne typu suplementy diety nieznanego pochodzenia, akupunktura, biorezonans czy homeopatia z uwagi na brak potwierdzania skuteczności i bezpieczeństwa w badaniach naukowych. Również przyjmowanie wszelkiego rodzaju ziół powinno być konsultowane z lekarzem prowadzącym.
Czy można ograniczyć ryzyko alergii u dziecka, będąc w ciąży?
A.B-M: Dotychczas testowano różne interwencje np. eliminacje potencjalnych alergenów z diety ciężarnej, suplementy diety, eliminację kurzu itp. Nie udowodniono jednak jednoznacznie korzystnego wpływu.
Na pewno w ciąży warto wyeliminować narażenie na dym tytoniowy, który ma udowodniony niekorzystny wpływ na upośledzenie rozwoju układu oddechowego, a tym samym zwiększa ryzyko astmy oskrzelowej. I naturalnie bezwzględnie unikać alkoholu! W razie jakichkolwiek wątpliwości zapraszam na konsultacje oraz warsztaty edukacyjne.
Opracowanie: lek. Agnieszka Byrczek-Michalska,
specjalista alergolog, specjalista chorób wewnętrznych